معنی فتنه بودن فرزندان برای والدین
چگونه فرزندان مایه فتنه (آزمایش) برای والدین می شوند؟؟
وَ اعْلَمُوا أَنَّما أَمْوالُکُمْ وَ أَوْلادُکُمْ فِتْنَهٌ وَ أَنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ أَجْرٌ عَظِیمٌ [۱]
و بدانید که اموال و فرزندانتان آزمایشى (براى شما) هستند و البتّه نزد خداوند (براى کسانى که از عهدهى آزمایش برآیند)، پاداشى بزرگ است.
در آیه نکاتى به چشم مىخورد که نشان مىدهد آزمایش مال و فرزند بسیار سخت و جدّى و پیروز شدن در آن بسیار مهم است،
۱٫ آیه با جملهى «وَ اعْلَمُوا» آغاز شده که هشدار است.
۲٫ کلمه ى «أَنَّما» نشان مى دهد که آزمایش با مال و فرزند چون و چرا ندارد و حتمى است.
۳٫ خود مال و فرزند فتنه شمرده شدهاند، نه آنکه وسیله آزمایش و فتنه باشند. [۲]
۴٫ توجّه به پاداش بزرگ الهى، از اسباب دل کندن از دنیا و موفق شدن در فتنه ها و امتحانات الهی است.
«أَنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ أَجْرٌ عَظِیمٌ»
۵٫ مال و فرزند با تمام جاذبههایى که دارند، در مقایسه با الطاف و پاداشهاى الهى ناچیز هستند. (چون در برابر «أَمْوالُکُمْ وَ أَوْلادُکُمْ»، عبارت «أَجْرٌ عَظِیمٌ» آمده است)
و اینکه فرزند مایه فتنه است بخاطر این است که محور بسیارى از لغزشهاى انسان و ریشه ى بسیارى از گناهان از قبیل: معاملات حرام، احتکار، دروغ، کمفروشى، ترک انفاق، ندادن خمس و زکات، حرص و کارشکنى و سوگندهاى دروغ و تضییع حقوق مردم، گریز از میدان جنگ، ترک هجرت و جهاد و …، علاقه به مال و فرزند است. پس اینها عامل امتحان و لغزشند.
قرآن کریم با تعبیرات مختلفى به فتنه بودن مال و فرزند و دل نبستن به آنها و امکان انحراف به واسطه ى آنها هشدار داده است، از جمله:
الف: امکان شرکت شیطان در مال و فرزند انسان. «شارِکْهُمْ فِی الْأَمْوالِ وَ الْأَوْلادِ» [۳]
ب: افزونخواهى در مال و فرزند و آثار منفى آن. «تَکاثُرٌ فِی الْأَمْوالِ وَ الْأَوْلادِ» [۴]
ج: بازدارندگى فرزند و مال از یاد خدا. «لا تُلْهِکُمْ أَمْوالُکُمْ وَ لا أَوْلادُکُمْ عَنْ ذِکْرِ اللَّهِ» [۵]
د: نجاتبخش نبودن اموال و اولاد در قیامت. «لَنْ تُغْنِیَ عَنْهُمْ أَمْوالُهُمْ وَ لا أَوْلادُهُمْ» [۶]
حضرت امیرالمومنین على (علیه السلام) فرمودند:
«لا یقولن احدکم اللهم انى اعوذ بک من الفتنه لانه لیس احد الا و هو مشتمل على فتنه»، هیچ کس از خداوند دورى از فتنه و آزمایش را نخواهد، زیرا همهى مردم بدون استثنا دچار آن مىشوند، بلکه دورى از لغزش و انحراف در آزمایشات را از خدا درخواست کند. آن گاه حضرت دربارهى علّت و فلسفهى امتحانهاى الهى فرمود: تا راضى از ناراضى مشخص شود و عوامل سعادت و شقاوت هر کس در اعمال او مشخص گردد. [۷]