چنانچه کودک شمابه صورت ناگهانی دچار توقف تنفس و یا اختلال هوشیاری شد، به فکر احتمال خفگی و انسداد راه هوایی به وسیله جسم خارجی باشید. اگر محل عبور هوا کاملاً بسته شده باشد کودک بی هوش خواهد شد و خطر مرگ او را تهدید خواهد کرد. لذا سرعت عمل در خارج کردن جسم خارجی و برگرداندن تنفس بسیار مهم است.

الف- علایم و نشانه‌های خفگی عبارتد از:

• سرفه
• جاری شدن آب دهان و صداهای بم
• کبود شدن لب‌ها
• نفس نفس زدن و تلاش فراوان برای نفس کشسیدن

ب – نخستین اقدام ضروری:

در مورد طفل شیرخوار، وی را روی ساعد یک دستان بخوابانید و در ههمان حال سرش را با دست نگه دارید. باید سر کودک پایین‌تر از سینه‌اش باشد. سپس با دست دیگر چند ضربه آرام به پشت او (بین دو کتفش) بزنید.

کودک بزرگتر را به صورت دمر روی زانوی خود بخوابانید، به طوری که سرش کاملاً روبه پایین قرار گیرد. سپس او بین دو کتف چند ضربه بزنید.

نکته: هنگام خارج کردن لقمه یا جسم خارجی از دهان شیرخواران کوچک، نهایت دقت را انجام دهید. فقط زمانی انگشت خود را در داخل حلق کودک فرو کنید که جسم خارجی را ببینید، زیرا خطر اینکه شی بر اثر فشار انگشتان شما عقب‌تر برود وجود دارد. برای این کار هیچ گاه انگشت خود را مستقیماً به داخل دهان وی نبرید، بلکه انگشتان را از کنار گونه (لپ) کودک جلو برده و به پشت جسم خارجی برسانید و آن را خارج کنید. اگر کودک کبود و یا دچار بیهوشی شد، فوراً آمبولانس را خبر کنید و در زمانی که منتظر پزشک هستید به پشت کودک ضربات آهسته بزنید تا شئی خارجی جابه جا شود.

پ- برای پیشگیری از ورود جسم خارجی در راه هوایی:

هرگز کودکان کوچک را که در حال غذا خوردن هستند تنها نگذارید.

پسته، فندق و امثال آن را به دست کودکان کمتر از سه سال ندهید.

اشیا و اسباب بازی‌های کوچک را از دسترس کودکان دور کنید.

منبع: کتاب ریحانه بهشتی ص۱۷۱