برخی از عوامل افزایش شیر مادر
آرامش مادر
همان گونه که در بخش چگونگی تولید و جریان شیر اشاره شد، چنانچه به دلایلی مادر نگران باشد، عصبانی باشد، بترسد، یا درد داشته باشد، بخصوص اگر تغذیه با پستان دردناک باشد یا به ناگاه در وضعیتی قرار گیرد که باعث خجالت او شود، یا باور نداشته باشد که وضعیتی قرار گیرد که باعث خجالت او شود، یا باور نداشته باشد که میتواند نوزادش را از پستان تغذیه نماید، همه اینها میتواند از عوامل بازدارنده جهش شیر بوده و باعث توقف ترشح شیر شوند.
لذا جهت کمک به برقراری بازتاب جهش شیر مادر، مادران را حمایت کنید، با ایشان مهربان باشید، نگرانی آنها را برطرف کنید و اطمینان بدهید که میتوانند کودکشان را با پستان تغذیه کنند.
همچنین خوابیدن مادر به اندازه کافی و گردش در هوای آزاد بسیار مفید است.
مکیدن نوزاد
میزان افزایش شیر (یعنی عرضه) نسبت به تقاضای کودک است. یعنی همانطور که نوزاد رشد میکند، همزمان با رشد او اشتهایش بیشتر شده و بیشتر مک می زند و با مک زدن بیشتر شیر بیشتری تولید میشود. پس بهترین راه افزایش شیر مادر، مکیدن نوزاد به دفعات زیاد و طولانی است.
اگر کودک در ابتدا درست نمیمکد و رها میکند؛ پس از خوردن کودک، شیر را با شیر دوش خارج کنید تا خشک و کم نشود.
تغذیه مناسب
استفاده از خوراکیهایی که ویتامین A دارند؛ مانند جوانه گندم و سمنو.
استفاده از کازئین نباتی؛ مانند باقلا، لوبیا، مخود، ماش و چای.
استفاده از هورمونهای زنانه مثل رازیانه و ماءالعشعیر (مادری که فرزند پسر دارد بهتر آیت رازیانه مصرف نکند، چون بلوغ او را به تأخیر میاندازد).
استفاده از مایعات و میوههای آبدار مانند هنداونه، خربزه، آب میوه، شربتها.
مواد کلسیم دار مانند گلابی و سوپ استخوان.
مواد قندی مانند توت و میوه شیرین.
میوههای روغن دار مثل نارگیل و زیتون.
خوردن پستان گوسفند.
خوردن غذابه صورت منظم.
اگر واقعاً مطمئن شدید که شیر مادر کم است و تمام راه حلها با شکست مواجه شده، میتوان از پزشک کمک گرفت تا داروهایی را که باهث ازدیاد شیر میشود تجویز کند.
دفعات و مقدار شیر دادن
وقتی کودک تمام شیری را که از یک پستان میخواسته، خورده باشد؛ عمل مکیدن را متوقف و پستان را خود به خود رها میکند. او ممکن است به اندازه کافی از یک پستان شیر خورده باشد و نیز ممکن است بخواهد پستان دیگر را بگیرد.
گاهی اوقات کودک نوک پستان را رها کرده و به خواب میرود، نیازی به کشیدن نوک پستان از دهان کودک یا متوقف کردن شیردهی در یک زمان معین نیست.
معمولاً وقتی تغذیه بچه تمام میشود که شیر سینه نیز به اتمام برسد. پس بهتر است اجازه دهید طفل تا وقتی که میخواهد، شیر بنوشد و خود برای اتمام تغذیه تصمیم بگیرد. چون او نیروی فراوانی از آخر شیر میگیرد.
اگر بچه تمایل به رها کردن سر پستان نداشت، میتوانید نوک انگشتان را به آرامی به دهانش ببرید تا پستان را رها کند؛ ولی هرگز برای جدا کردن کودک، او را از سینه نکشید.
منبع: ریحانه بهشتی ص۱۹۶.